Muzeum więzienne Pawiak

W dniu 25 maja klasa 2S Szkoły Policealnej pod opieką pani Iwony Małkowskiej udała się na wycieczkę do Muzeum Więziennego Pawiak. Nazwa więzienia wzięła się od ulicy Pawiej, przy której znajdowała się brama wjazdowa. Podczas II wojny światowej „Pawiak” stał się miejscem kaźni około stu tysięcy Polaków – głównie warszawiaków. Osadzano tu m.in. podejrzanych o udział w organizacjach podziemnych lub ich wspomaganie, zakładników, osoby pojmane podczas ulicznych łapanek. Więźniami „Pawiaka” byli także Żydzi. Warunki bytowe na „Pawiaku” były niezwykle ciężkie. Cele w większości były przepełnione kilkakrotnie ponad przewidzianą normę. Przesłuchania więźniów odbywały się z reguły w gmachu przy al. Szucha. Dwa razy dziennie – rano i w południe – samochód zwany potocznie „budą” zabierał wybrane osoby.

Dla większości więźniów „Pawiak” stał się przystankiem przed wywózką do obozu koncentracyjnego. Z „Pawiaka” więźniowie trafiali do obozów w Auschwitz, Ravensbrück, Stutthof, Sachsenhausen, Buchenwaldzie, Gross-Rosen, na Majdanku. Pod koniec lipca 1944 r., w związku z pojawieniem się Armii Czerwonej na przedpolach Warszawy, przystąpiono do pośpiesznej likwidacji więzienia.

W dniu 21 sierpnia 1944 r. Niemcy wysadzili w powietrze budynki więzienne. Obecnie przy ul. Dzielnej, w miejscu zburzonego kompleksu więziennego funkcjonuje Muzeum Więzienia Pawiak, będące oddziałem Muzeum Niepodległości w Warszawie. Niemym świadkiem historii przez wiele lat był wiąz szypułkowy, do którego rodziny pomordowanych przez Niemców więźniów mocowały tabliczki z ich nazwiskami. Niestety drzewo uschło, a w jego miejsce w roku 2005 ustawiony został odlew z brązu – Pomnik Drzewa Pawiackiego.